Cinsiyet eşitsizliğinin en fazla görüldüğü sektörlerden biri olan inşaat mühendisliğinde değişim yaratmayı amaçlayarak, üniversitelerin bu bölümünde okuyan genç kadın öğrencilerin mesleki olarak donanımlı, toplumsal cinsiyet eşitsizliğine karşı aksiyon alabilecek bilgi birikimi ile farkındalığı yüksek ve daha özgüvenli birbirlerine ve ortamlarındaki tüm kadınlara destek olacak bir anlayış ile meslek hayatlarına başlayarak, diğer meslektaşları ile daha eşit bir konuma gelmelerini hedefleyen Beyaz Baretli Kadınlar (BBK) Gelişimsel Mentorluk programı 2019-2020 döneminde gerçekleştirilmiştir.
Pilot programda, İzmir Devlet Üniversitelerinin İnşaat Mühendisliği bölümünde okuyan, üniversitelerinin 2,3 ve 4. sınıflarında eğitimine devam eden genç kadın öğrencileri menti “öğrenen” rolünde, İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) İzmir Şubesi kadın komisyonu üyesi veya uygun aday kriterlerine sahip diğer gönüllülerden oluşan en az 4 yıllık iş yaşamı çalışma deneyimi olan kadın liderleri ise mentor “Öğrenme Ortağı” rolünde, eşleşme tarafları olarak bir araya getirerek, kurulan yeni bir öğrenme ilişkisi aracılığıyla mentilerin bireysel ve kariyer gelişimlerinin desteklenmesi hedeflenmiştir.
Zorlu pandemi koşullarına rağmen, süresi uzatılarak web tabanlı ortam ve araçlarda devam eden BBK Gelişimsel Mentorluk programının 2019-2020 pilot uygulama dönemi ile mentilerimiz, bireysel ve kariyer gelişimlerine daha iyi yön verebilmiş, yaşam ve kariyer deneyimine sahip gönüllü öğrenme ortakları ile birlikte ilerleyerek, hedeflerine ve bu doğrultuda ihtiyaç duyabilecekleri bilgi,deneyim ve kaynak arayışlarına program mekanizmaları vasıtasıyla anlamlı bir destek bulabilmişlerdir.
Bu öğrenme ilişkisinde mentiler, kendini tanıma güçlü yönleri ve gelişim alanlarını belirleme farklı bakış açılarını değerlendirme, uygulama deneyimi ve yansıtma fırsatı ile birlikte geribildirim şansını yakalamıştır. Pilot dönem sonunda yapılan geribildirim ve değerlendirme süreçleri sonunda “öğrenen” rolünde öğrenme ilişkisi uygulama deneyimi kazanan mentilerimiz takip eden dönemlerde üniversiteye yeni başlayan ve benzer yollardan geçecek genç arkadaşlarına akran mentor rolünde destek vermeye yönelik istek ve gönüllülüklerini yansıtarak, akran mentorluk programının geliştirilmesi yönünde önemli bir adım atarak, katkıda bulunmuşlardır.
Bu gelişmeler çerçevesinde, yaşanılan pilot uygulama deneyimi ve sonuçları paralelinde 2020-2021 İMO İzmir Mentorluk modelinin tasarımı 3 ayrı modülden oluşacak şekilde aşağıdaki planlama dahilinde gerçekleştirilmiştir.
2020-2021 Dönemi Mentorluk Modül Programları | Hedef Kitle (Menti) | Mentor | Model / Süre | Eşleşme Adet |
1. Beyaz Baretli Kadınlar Birebir Mentorluk Programı | Sınıf 2-3-4 | İMO Üye, gönüllüleri | E-mentorluk 7 AY (11-05. Aylar) | 28 |
2. Beyaz Baretli Kadınlar Akran Mentorluk Programı | Sınıf 1 | BBK Pilot Mentorluk Prg. Ex Mentilerinden 3-4 Sınıf Gönüllüleri | E-mentorluk 7 AY(12-06.Aylar) | 16 |
3. Genç İMO “Mesleğe KÖPRÜ” Birebir Mentorluk Programı | Genç İMO Temsilcileri | İMO Üye, gönüllüleri | E-mentorluk 7 AY(12-06.Aylar) | 28 |
Günümüzde, çoğu genç öğrenci için yüksek eğitimden iş yaşamına geçiş zorlu ve bazen zorlayıcı dönüşümsel bir deneyim haline gelebilmektedir. Üniversite son sınıflara yaklaşan İnşaat Mühendisliği eğitimi alan öğrenciler yeni roller ve sorumluluklar dâhilinde iş yaşamına geçiş dönemi ve devamında çalışma hayatında sorunlar yaşayabiliyor. Gerekli ön hazırlık, farkındalık ve araştırma olmadan bu süreci başarıyla yönetmek pek kolay olamayacağı gibi, beraberinde bazı riskleri de karşımıza çıkartabilmektedir.
“Mesleğe Köprü” Mentorluk programıyla, Genç İMO Temsilcisi rolünde görev yapan/ yapacak olan üniversite öğrencileri ile İMO üye & gönüllülerinden oluşan öğrenme ortağı rolündeki gönüllü mentorlarımızı bir araya getirerek;
Genç İMO Temsilcisi gençlerin rollerinde liderlik davranışları, özgüven, cesaret, kendi kararlarını alma gibi konularda güçlendirilmesi,
Gençlerin çalışma hayatına geçişte bireysel/ kariyer becerilerinin gelişimi için desteklenmesi, yüreklendirilmesi
Temsilcilerin, iş dünyasından anahtar kişiler ve rol modeller ile bağını güçlendirmek,
İMO bünyesinde iş dünyasından mentorlarda sosyal sorumluluk tabanlı çalışmalara katılımın teşvik edilmesi, amaçlanmıştır.
“Mesleğe Köprü” Mentorluk programı ile hedeflenen; örgütlülük açısından, İMO’nun gelecek nesiller ile güçlü bağlar kurmasını sağlarken, inşaat mühendisliği öğrencilerinin birbirine destek olup, meslektaş dayanışmasıyla birlikte üretebilen, geçmişin bilgi birikimini geleceğe taşıyabilen, toplumcu ve teknik donanımı güçlü mühendisler olarak yetişmelerini sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda, hedef kitlede belirlenen seçilmiş Genç-İMO temsilcilerinin, aşağıdaki konularda bilinç düzeylerinin arttırılarak, okul & sınıflarındaki diğer mühendis adayı arkadaşlarını da güçlendirip, daha yetkin hale gelebilmeleri için gerekli çalışmaları yapmaları beklenmektedir.
- Meslek örgütümüzü tanıtmak ve ögrenciler arasında örgütsel bilincin artırılmasına çalışmak,
- Deneyimli meslekdaşlar ile bir araya gelerek vizyonlarini genişletmek (mentorluk)
- Teknik düzeyin yükseltilmesi konusunda çalışmalar yapmak,
- Ögrencilerin iş hayatına her anlamda daha hazır hale getirilmelerine destek vermek,
- Toplumsal, sosyal ve kültürel bilinç düzeylerinin yükseltilmesini sağlamak,
- Öğrenci sorunlarının çözümünde paydaş olmak (Staj, yurt, yemek, ulaşım, sosyal etkinlik..)
Bu amaç ve hedeflere ulaşabilmek için Genç-İMO temsilcisi menti adaylarımıza verilmesi planlanan destekler ve faaliyetler arasında aşağıdakiler yer almaktadır:
• Mentorluk öğrenme ilişki ve program destek mekanizmaları ile kariyer planlamalarına ve kişisel yetkinlilerinin gelişimine katkıda bulunulması,
• İMO içerisindeki örgütlülük anlayışlarının geliştirilmesi,
• İnşaat Mühendisliği mesleğinin yüklediği sorumlulukları bilen ve meslek itibarını önemseyen mühendisler olmaları yönünde desteklenmeleri,
• Yurda ve insanlığa yararlı işlerden yana olmaları için topluma karşı duyarlılıklarının gelişmesi yönünde desteklenmeleri,
• Çalışma hayatına yönelik teknik ve yetkinliklerinin arttırılması,
• Sosyal mühendislik konularında ki eğitimler ile özgüvenlerinin arttırılması,
• İngilizcelerinin gelişimi için olanaklar sağlanması,
• Ekonomik olarak desteğe ihtiyacı olan öğrencilere burs desteği sağlanması,
• Sosyal sorumluluk alanında, farkındalık, bilgi, sorumluluk & özgüvenlerinin artmasına ortam sağlamak.
Bu program sayesinde, pandemi dahil yaşanmakta olan tüm dönemsel zorluklara rağmen, yer, zaman ve mekan sınırı olmadan teknoloji tabanlı iletişim & etkileşim araçları vasıtasıyla bir öğrenme köprüsü oluşturarak, menti rolündeki Genç İMO temsilcilerimiz sayesinde diğer inşaat mühendisliği eğitimine devam eden üniversite öğrencilerinin kendilerini tanıması, kariyer farkındalığını ve iş arama stratejileri geliştirmek için iş yaşamı ve iş hayatına uyum konusunda daha iyi bilgilendirilmiş kararlar alabilmelerine destek olmak, gelişim alanları, hedefleri ile ilgili olarak gelişim aktiviteleri yaparak, diğer kaynak, etkinlik ve kişilere yönlendirme fırsatını oluşturmak hedeflenmiştir.
Gelişimsel mentorluk programında “Öğrenme ortağı” rolündeki mentorlarımızın, bu önemli geçiş süreci öncesinde mesleki gelişim süreci, iş ortamı ve çalışma hayatına ilişkin bilgi ve deneyim paylaşımı yaparak, “öğrenen” rolünde ki genç öğrencilerimizi desteklemeleri mümkün olacaktır. Web tabanlı kanallar ve araçlar vasıtasıyla mentorluk eğitimi alan mentorların, eğitimlerini takiben mentileriyle online başlangıç toplantısında tanışarak, ardından online görüşmelerle ve görüşmeler arası web tabanlı etkileşimle sürdürecekleri öğrenme ilişkileri çerçevesinde hayat ve iş yaşamı ile ilgili tecrübelerini mentileri ile paylaşmaya başlamışlardır. Mentilere, kendi kariyer planlarını çizerken ve seçimlerde bulunurken, destek, bir öğrenme kaynağı ve güçlü lider rol modeli olabilmek, mentorlarının sağlayabileceği belli başlı katkı alanları arasında yer almaktadır. Aynı zamanda, bu öğrenme deneyimi ve takibinde mentilerimizin Genç İMO temsilcisi olarak alabileceği liderlik rolü ve görevlerine ek olarak, profesyonel hayatın kapılarını aralamalarına destek olmak ve sosyal sorumluluk bilincini yaymak amaçlanmaktadır.
Programda e-mentorluk modeli ve internet üzerinde web tabanlı araçlarla iletişime dayalı bir öğrenme yaklaşımı kullanılacaktır. Mentor ve menti arasındaki iletişim, haftalık yapılandırılmış plana dayalı bir program dahilinde mentorluk platformuna ek olarak, alternatif web tabanlı araçlarda (zoom, mail, skype, what’s app, google meet, telefon, vb.) kullanarak gerçekleştirmektedir. Programda tarafların online ortamda gerçekleştirilen ilişki öncesi hizalanma eğitimlerini takiben belirlenen eşleşmeler dâhilinde mentorlar ve mentiler Aralık-Haziran dönemi boyunca web tabanlı araçlar kullanarak haftada yaklaşık 30-45-60 dakika süreli haftada 1 veya 2 haftada 1 görüşmelerle (İlk 2 Ay min. Haftada 1 kez) etkileşimde olacaklardır.
Program Koordinatörü ve koordinasyon ekibi tüm eşleşmeleri, e-grupları ve eşler arasındaki iletişimini izleyebilen, düzenli yönlendirme, hatırlatmada bulunarak, eşler arasında iletişim, etkileşimi destekleyecek, geribildirim sağlayarak, sorun çözümü boyutunda destek verecek şekilde görev yapacaklardır.