İnşaat Mühendisi
İMO İzmir Şubesi Bülteni 8 Mart Özel Sayısı
Cam Tavan Söyleşileri – Şefika Caculi
İnsan hakları temelinde kadınların bilinçlendirilmesi ve geliştirilmesi, ekonomik, siyasi ve sosyal başarılarının kutlanması, ayrımcılıkla mücadele günü olarak anılan 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde özellikle “Cam Tavan” konusunu gündeme getiren İMO İzmir Şubesi’ne teşekkür ederim.
1986 yılında ODTÜ İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun olduktan sonra Ankara’da özel bir şirkette proje mühendisi olarak çalışmaya başladım.
1995 – 1999 yıllarında “Haliç Köprüsünün Onarımı ve Genişletilmesi Projesi İşi” kapsamında IHI-Enka-Bayındır Konsorsiyumu’nda Deneyimli İnşaat Mühendisi olarak görev aldım.
1999 – 2001 yılları arasında Kazakistan’da İkinci Boğaz Köprüsü Projesiyle benzer özelliklere sahip “Irtish Nehir Köprüsü İnşaat Projesi” yapım işinde IHI- Alarko Konsorsiyumunda çalıştım. Daha sonra 2001 – 2004 yılları arasında JBSI Japon Bridge Structure Institute Co.’da “İstanbul’daki Boğaz Köprülerinin ve Büyük Viyadüklerin Sismik Güçlendirme Projesinde” Proje Koordinatörü olarak görev aldım.
37 yılı geçen çalışma hayatım boyunca yurt içi ve yurt dışında birçok yüksek bina projelerinin hazırlanması ile otoyol, demiryolu, raylı sistemler gibi güzergahların köprü, viyadük gibi büyük ve küçük sanat yapılarının ön, avan ve uygulama projelerinin hazırlanması, uygulanması ve kontrollük hizmetlerinin Proje Yöneticisi ve Proje koordinatörü olarak aktif görev aldım.
2004 yılında Emay Uluslararası Mühendislik ve Müşavirlik A.Ş.’ de Proje Yöneticisi olarak göreve başladım. Yüksek Binaların proje ve yapım kontrollüğü ile birçok ulaşım projelerinde Proje koordinatörü/ Proje yöneticisi olarak halen çalışmaktayım.
Özetle; Kuzey Marmara (3.Boğaz Köprüsü dahil) Otoyolu Projesi, İstanbul Genelinde Trafik Sirkülasyonu ve Geometrik Düzenleme Uygulama Projesi- Metrobüs (BRT sistem), Mecidiyeköy–Mahmutbey Metro Hattı İnşaat Yapım Müşavirlik İşi, İstanbul Otogar-Bağcılar- Olimpiyat Koyu- Basak Konutları 4 Raylı (Metro) Toplu Taşıma Sistemi İnşaatı danışmanlık ve kontrollük hizmetleri, Kemaliye – Dutluca Yolunda Bulunan Kemaliye Köprüsü (290 metre uzunluğunda, 2×2 şeritli, en büyük açıklığı 140 metre olan dengeli konsol köprü) ve Kozlupınar Köprüsü (260 metre uzunluğunda, 2×2 şeritli, en büyük açıklığı 120 metre olan dengeli konsol köprü) Projelerinin Yapılması, Azerbaycan Flame Towers Proje Kontrollüğü gibi belli başlı projelerde çalıştım.
Kadınlar için “CAM TAVAN” ne demek, sizin için ne anlama geliyor?
Cam Tavan ayrımcılığı, sadece kadın olduğumuz için üst düzeye gelmemizin engellenmesi, sadece belli bir noktaya kadar yükselebilmemiz ve bunun ötesine ilerlememizin kararını verme yetkisine sahip insanların bilerek engellemesi olarak tanımlayabilirim. Bir anlamda ‘Adlandırılmamış Engeller Silsilesi’.
Toplum olarak cinsiyetlere yüklenen rollerin cam tavan inşasını desteklemesi
- Kadına yüklenen Aile içi sorumluluğun iş verimini düşürmesi
- Kadın kimliğinin giysi ve davranışlarla aşırı vurgulanması
- Anne olduktan sonra verim düşmesi,
- Doğum izni, regl izni vb. kadın kimliğinin getirdiği izinlerin verimliliğe etkisi
- Üstlerin veya cam tavanı kuranların, kadınların kaba, saygısız söylem ve davranışları, cinsiyetçi tutumları tolere etme/ etmeme haline karşı davranışı
- Kadınların ev geçindirme yükümlülüğünün ücretlendirmeye etkisi
8 Mart, kadın sorunlarının özünde toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin olduğunun, kadınlara karşı her türlü ayrımcılığın ortadan kaldırılması ve kadına yönelik şiddete son verilmesi gerektiğinin dillendirildiği gün olmaya devam etmektedir.
- İş dünyası “kurtlar sofrası” ise cam tavan sadece kadınlara mı kurulur, genel oyunun bir parçası mıdır?
Evet, İş dünyası kurtlar sofrası ama cam tavan maalesef kadınlara daha çok uygulanıyor. Eşitsiz ödeme, cinsel tacizler, üst düzeye getirilmeme, talep etme konusunda layık değilim korkusu ile maaşın konuşulmaması daha çok kadınlara uygulanıyor.
- Cam tavanın varlığı ne noktada hissedilir, siz nasıl anladınız?
Aynı vasıflara sahip olsanız hatta daha üstün yeteneklere sahip olsanız dahi, bir işin yapılmasında erkek olduğu için tercih edilmesi durumlarını meslek hayatımın ilk yıllarında yaşamışımdır. İşverenimle bu konuyu konuştuğumda “Ama o erkek. Biliyorsun Şefika bizim meslek erkek mesleği o yüzden onu tercih ettim.” demiştir. Cam tavanın varlığını o zaman anlamış ve ertesi gün istifa mektubumu hazırlamıştım. Meslek hayatımın ilk yıllarında her iki senede bir iş değiştiriyordum. Cam tavanı kabul etmiyordum ve o günkü aklımla cama çekiçle ancak böyle vurabiliyordum.
- Cam tavanı kıran kadınlar başkalarına cam tavan kurar mı?
Başkalarına, kadınlara cam tavan kurduğumu düşünmüyorum. Aksine pozitif ayrımcılık yapıyor olabilirim.
- Erkekler yüksek maaş alıyor mu, neden, nereye kadar?
Aynı işi yaptığımız halde erkeklerin maalesef benden daha yüksek maaş aldıkları dönemler olmuştur. Bunu öğrendiğimde işverenle konuştuğumda “Ama o erkek, aile geçindiriyor, Çocuk okutuyor, senin kocan var.” gibi cevaplar aldım.
- Siz yönettiğiniz ekiplerde birilerine cam tavan kurulup kurulmadığını nasıl izliyorsunuz?
Yönettiğim ekiplerde cam tavan oluşmamasını sağlamaya çalışıyorum.
- Farkında olmadan kendi içsel cam tavanlarımız mı var?
Kendi içsel cam tavanım oldu diyemem ama gerek erkek, gerekse kadın olarak çocukluğumuzdan itibaren aldığımız eğitimle içsel cam tavanım yoktur dememiz de çok zor.
- Sınırlarımızı biliyoruz, esiri oluyoruz ve kusuru cam tavanda mı arıyoruz?
Sevgili eşimin benim yaptığım tasarımları, çalıştığım projeleri büyük bir gururla her yerde anlatması, beni seven arkadaşlarımın benimle gurur duyması içsel cam tavanımı kırmamı sağladı.
Tüm meslektaşlarımın 8 Mart Dünya Kadınlar Gününü kutluyorum. Cam tavansız, başarılı günler diliyorum.