Ayşegül Kaplan
ARÇ İzmir Koordinatörü
17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 tarihlerinde Marmara Bölgesi’nde yaşanan depremler biz çevirmenlerin de afet koşullarına özel hazırlık yapması gerektiği gerçeğini ortaya koydu. Afet durumunda bölgeye gelen yabancı ekiplerin bölge halkıyla, yerli ekiplerle ve yerel yetkililerle iletişim kurmaları konusunda sağlıklı destek verebilmek için uzmanlık gerektiren bu özel alana yönelik çalışmalar başlatılması kaçınılmaz bir ihtiyaç olarak ortaya çıktı. Bu ihtiyaçtan yola çıkarak 2000 yılından bu yana Çeviri Derneği çatısı altında faaliyet gösteren ARÇ (Afette Rehber Çevirmenlik) gönüllü organizasyonu İstanbul, Ankara ve İzmir’de eğitimler düzenlemekte ve bu illerde afet planlaması kapsamında yürütülen çalışmalara destek vermektedir.
ARÇ olarak gönüllü STK kimliğimizin yanında resmi kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde olmanın ve afet planlamasında görünür bir yerimizin olmasının öneminin bilincindeyiz. Nitekim 2000 yılında İstanbul Valiliği ile Çeviri Derneği arasında imzalanmış olan işbirliği protokolü ve İzmir Valiliği İl Kriz Koordinasyon Merkezine bağlı Hizmet Gruplarından Arama Kurtarma Hizmet Grubunun Destek Çözüm Ortağı olarak görev almamız da bunların göstergeleridir.
ARÇ Van Depremi Operasyonu
ARÇ, 23 Ekim 2011 tarihinde meydana gelen Van depreminden sonra gerek yurt içi gerekse yurt dışındaki bilgi akışını ve gelişmeleri takip etmeye başladı. 27 Ekim 2011 tarihinde hükümet tarafından dış ülkelere yapılan lojistik destek çağrısını takiben ARÇ, bölgedeki çevirmen ihtiyacını belirlemek ve gerektiği takdirde ARÇ çalışmalarının koordinasyonunu üstlenmek üzere Van’a temsilci gönderme kararı aldı. ARÇ-İstanbul’dan bir GB (Görevlendirme Birimi) üyesi 27 Ekim günü ve ARÇ-İzmir’den bir GB üyesi 28 Ekim tarihinde olmak üzere 2 temsilcimiz Van’a ulaştı ve yetkililerle iletişime geçerek İl Kriz Koordinasyon Merkezinde çalışmalara başladılar.
ARÇ’ın Van’da aktif olarak görev aldığı 13 Kasım tarihine kadar 15 yabancı ekip ve yetkiliye çeşitli düzeylerde çevirmenlik desteği verildi. Bu ekipler arasında arama kurtarma ve sağlık ekipleri de bulunuyor, ancak büyük çoğunluğu lojistik destek amaçlı gelen yardım kuruluşu temsilcileriydi. Bilindiği gibi, afet sonrasında lojistik destek amacıyla bölgeye intikal eden ekiplerin ve/veya yetkililerin çalışmalarının önemli bir bölümünü saha incelemeleri kapsamakta. Nitekim Van‘a lojistik destek amaçlı gelen ve birbirlerinden farklı bütçeleri, hedef kitleleri ve çalışma prensipleri olabilen yabancı yardım kuruluşlarına saha incelemeleri esnasında, afetzedelerle olan iletişimlerinde, yerel yetkililerle olan görüşmelerinde, yardım malzemelerinin alımı ve dağıtımı gibi konularda çevirmenlik ve rehberlik desteği verilmesi gerekiyor. ARÇ’ın yürütmeye çalıştığı başlıca görevler bu kapsamda olmuştur.
ARÇ, Van depremi acil durum müdahalesi çalışmalarına toplam 15 çevirmen ile destek vermiştir. Bir koordinatör hariç olmak üzere diğer çevirmenler rotasyon yöntemiyle görev almıştır.
ARÇ Eğitimleri
ARÇ organizasyonu talepte bulunan her gruba 1,5 saatlik bilgilendirme semineri düzenlemekte. Bunlardan sonuncusu 30 Mart 2019 tarihinde İzmir İnşaat Mühendisleri Odası ev sahipliğinde gerçekleşmiştir. Eğitimleri ise 1 günlük Gönüllü Eğitimi ve 90-100 saatlik ARÇ Temel Eğitimi olarak ikiye ayırmak mümkün. ARÇ Temel Eğitimine Hafif Arama Kurtarma Eğitimi ve İlk Yardım eğitimleri ile başlanmaktadır. Sonrasında içlerinde “Depremin Yapılara Etkisi” konulu eğitim modülünün de bulunduğu uzmanlık alanı seminerleri ile devam edilmektedir. ARÇ Temel Eğitimi, Eğitim sonu tatbikatı ile sonlanmaktadır.
ARÇ Uzaktan Eğitim Çalışmaları
ARÇ eğitimlerini daha ulaşılabilir hale getirmek için uzaktan eğitim çalışmalarına başlanmıştır. ARÇ-GB içerisinden 5 kişilik bir komisyon bu sorumluluğu almış ve öncelikle Gönüllü Eğitimi içeriğini yeniden düzenlemeye başlamıştır. 2019 yılının Ağustos ayında ilk eğitim içeriğinin online olarak sunulması planlanmaktadır.
ARÇ eğitim modülleri içerisinde saha çalışması ve karşılıklı etkileşim gerektiren bölümler var olan yöntemlerle süründürülmeye devam edecektir. Uzaktan eğitim yöntemine aktarılan modüller seminer formatında olanlardır.
ARÇ, sadece afet zamanında müdahele aşamasında değil, hazırlık evresinde de çalışmalar yürütmekte. Bu bağlamda tatbikatlarda görev almak ARÇ için önemlidir. Gerek Türkiye’de organize edilen tatbikatlarda gerekse farklı ülkelerde düzenlenen tatbikatlarda yer almaya gayret etmektedir. Bu bağlamda son olarak 14-16 Mayıs 2019 tarihleri arasında İngiltere’de düzenlenen uluslararası SIMEX afet tatbikatına katılım sağlanmıştır. İki Arç sahada çevirmen desteği verirken 9 Arç veya Arç adayı MULADIS (Multi-Language Disaster Management) uygulamasının ETR (Emergency Translation Request) özelliği aracılığı ile uzaktan çeviri desteği vermiştir. MULADIS uygulaması üzerinden anlık çeviri desteği veren çoğu tatbikat katılımcısı DEU-ARÇ üyesiydi.
Yazan: Ayşegül Kaplan
ARÇ-İzmir Koordinatörü
E-posta: [email protected]
Çeviri Derneği ARÇ Organizasyonu
E-posta: [email protected]
Dokuz Eylül Üniversitesi Afette Rehber Çevirmen ve Afet Gönüllüleri Topluluğu
Esra Nur Elmas
Eylül Aksoyan
“Dokuz Eylül Üniversitesi Afette Rehber Çevirmen ve Afet Gönüllüleri Topluluğu”, DEU-ARÇ Türkiye’deki üniversitelerde henüz bulunmayan bir topluluk örneği olarak ilk kez Dokuz Eylül Üniversitesi’nde 2016 yılında kurulmuştur. ARÇ Organizasyonunu model alan kulüp isim olarak kısaca ‘Deuarç’’ı kullansa da içerisinde Afette Rehber Çevirmen gönüllüleri dışında Afet Gönüllülerini de barındırmaktadır ve dolayısıyla üyelerinin yabancı dil bilme zorunluğu yoktur.
Afette Rehber Çevirmenlik kavramını üniversite içinde ulaşılır kılarak, bir deprem ülkesinde yaşadığımızın bilinciyle mümkün olduğunca çok gönüllüye ulaşmak ve gönüllülere gerekli eğitimleri sağlamak amaçlarından biridir. Gönüllüler kazandıkları bu bilinçle gittikleri her yerde örnek olacaktır. DEU- ARÇ, üniversite mensuplarını AFAD tarafından verilen ‘’hafif arama kurtarma’’ ve Sağlık Bakanlığından ‘’ temel ilkyardım eğitimi’’ gibi önemli eğitimlerin yanı sıra afet çalışmalarında önemli rol oynayan STK’larla iş birliği yaparak doğal afetlerin etkisini azaltmaya yönelik çalışmalara da katılmaktadır. Ülke içinde yapılan eğitimlere; temel gönüllü eğitimi, arama kurtarma eğitimi, ilk yardım eğitimi ve seminerler örnek olarak verilebilirken, DEU-ARÇ’ın uluslararası platformda afet bilincinde Türkiye’yi görünür kılma çalışmaları bulunmaktadır. 2012 yılından bu yana İngiltere’de uluslararası kurtarma birlikleri ve diğer toplulukların katıldığı SIMEX tatbikatına son iki yıldır DEU-ARÇ da katılmaktadır. SIMEX 2019 tatbikatında bir ilk olarak afetlerde can kurtaran görevi görebilecek, afet sözlüğü ve anlık çeviri imkanı sunan MULADIS adlı uygulama kullanılmıştır. Bu tatbikatta DEU-ARÇ gönüllüleri, afet senaryolarını takip etmiş ve nöbet tutarak gelen senaryoları çevirmişlerdir.
DEU-ARÇ, Dokuz Eylül Üniversitesinde öğrenim gören tüm öğrencilere açıktır. İnşaat Mühendisliği öğrencilerine özellikle ihtiyaç duymakta ve bu vesile ile çağrıda bulunmaktadır.
E-posta: [email protected]
